Grondrecht is een initiatief van bezorgde burgers, als reactie op de onthullingen over de PFAS-vervuiling in Zwijndrecht en Antwerpen. Niettemin richt de beweging ook haar pijlen op beleid dat daarbuiten wordt gevoerd.

Grondrecht eist dat overheid consequent PFAS-waarden meet in de grond, in het grondwater en in gewassen, in dieren en in mensen. Die metingen moeten in de eerste plaats gebeuren nabij PFAS-hotspots.
Grondrecht eist dat overheden actuele normen hanteren voor het testen van PFAS-waarden.

Grondrecht eist dat de overheid duidelijke richtlijnen hanteert in gebieden die vervuild zijn met PFAS. Tot er meer zekerheid is over de omvang van de vervuiling en vergiftiging, hoort ‘Better safe than sorry’ het motto te zijn.

Preventief gezondheidsbeleid

Grondrecht eist dat de overheid gezondheidsbeleid uittekent dat rekening houdt met de risico’s van PFAS-vergiftiging. Indien nodig moet ook worden overgegaan op preventieve screening van risicogroepen op cholesterol, immuniteitsstoornissen, kankers.

Oosterweel en andere openbare werken

Grondrecht eist dat voor elk project waarvoor met PFAS-vervuilde grond verwerkt wordt, de risico’s voor de omgeving worden ingeschat. Voor grote infrastructuurwerken zoals die in het kader van de Oosterweelverbinding, dienen er sluitende garanties te zijn dat er geen risico’s zijn voor de omwonenden.
Grondrecht eist dat voor de inschatting van dergelijke risico’s, actuele normen worden gehanteerd.

Inperking en sanering

Grondrecht eist dat de verspreiding van met PFAS vervuilde gronden actief wordt ingeperkt, en dat werk wordt gemaakt van sanering van grond en grondwater. Vervuilde gebieden in de buurt van woonzones moeten prioritair behandeld worden.

De vervuiler betaalt

Grondrecht ijvert voor inperking en sanering op kosten van de vervuiler. Ze eist dat de overheid een voortrekkersrol speelt in het verhalen van die kosten op de vervuiler.
Daarnaast verenigt Grondrecht burgers die schade lijden of geleden hebben omwille van PFAS-vervuiling, en ondersteunt ze die bij het vorderen van een schadevergoeding. Bijzondere aandacht gaat daarbij naar inwoners die een gezondheidsrisico lopen, particuliere eigenaars van vervuilde gronden, werknemers en landbouwers.

De onderste steen boven

Grondrecht eist dat onafhankelijk wordt nagegaan welke fouten werden gemaakt in het signaleren van de PFAS-vervuiling in Zwijndrecht. Daartoe volgt ze de activiteiten van de parlementaire onderzoekscommissie op de voet, en levert ze input aan haar leden.

Controle

Grondrecht ijvert voor een strengere controle op industriële lozingen van PFAS, en andere stoffen die een risico vormen voor het milieu. Daartoe eist Grondrecht dat de diensten die gebrekkig functioneerden in de periode 2017-2021 onafhankelijk worden doorgelicht.

Voorzorgsprincipe

Grondrecht gelooft in een milieubeleid dat lozing van afvalstoffen maar toelaat, indien met voldoende zekerheid is aangetoond dat die stoffen geen nadelige gevolgen hebben voor het milieu.